ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΣΙΜΙΓΑ Η Θράκη γιορτάζει 92 χρόνια ελευθερίας

Τη Δευτέρα κορυφώνονται οι εκδηλώσεις στην πόλη μας  με την κατάθεση στεφάνων, παρέλαση μαθητών και ενόπλων δυνάμεων, πολιτιστικές εκδηλώσεις

Με εκδηλώσεις σε Κομοτηνή και Αλεξανδρούπολη θα γιορτάζει η Θράκη την 92 επέτειο ενσωμάτωσης της στον εθνικό κορμό. Τα Ελευθέρια, τιμώνται και φέτος για να θυμίσουν στον απογοητευμένο ελληνικό λαό τους αγώνες και τις θυσίες του, για να ζει ελεύθερα. Αυτό προσπάθησε να κάνει μιλώντας  για τα γεγονότα της νεώτερης ιστορίας της Ελλάδας στο ράδιο Χρόνος 87, 5 fm  ο εκτελεστικός γραμματέας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κώστας Κατσιμίγας. Κάνοντας ιστορική αναδρομή μίλησε για τις σημαντικότερες στιγμές του Θρακιώτικου Ελληνισμού, λίγες ημέρες πριν η ιστορική σημαία της πόλης κυματίζει μπροστά από το ηρώο. Πως  εξελίχθηκαν τα γεγονότα για να φτάσουμε στην ενσωμάτωση της Θράκης στον εθνικό κορμό; -Πολύς λόγος έχει γίνει τα τελευταία χρόνια και υπάρχει και μια διάσταση απόψεων και κάποιες συζητήσεις οι οποίες πολλές φορές έχουν γίνει σε έντονο ύφος. Για το αν πρόκειται περί ενσωμάτωσης  της Θράκης στον εθνικό κορμό ή απελευθέρωσης της Θράκης. Πραγματικά εγώ πιστεύω ότι αυτό το δίλημμα είναι ψεύτικο, διότι συμβαίνουν και τα δύο πράγματα. Εάν μιλάμε για απελευθέρωση, η πρώτη απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό όπως και στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδος γίνεται τον Ιούλιο του 1913, όταν ο ελληνικός στρατός προελαύνει και καταλαμβάνει την Δυτική Θράκη. Στην Κομοτηνή συγκεκριμένα εισέρχεται στις 14 Ιουλίου 1913, ημερομηνία η οποία τιμάται σήμερα από την πόλη της Κομοτηνής με πλατεία στην περιοχή της Εκτενεπόλ. Είκοσι ημέρες μετά όμως με την συνθήκη του Βουκουρεστίου η περιοχή δίδεται στην Βουλγαρία. Η Βουλγαρία ήταν ένα κράτος το οποίο ήταν στα πρώτα της βήματα του εθνικού της βίου όπου κυριάρχησαν ακραίες θέσεις και συμπεριφορές, με αποτέλεσμα όσες περιοχές της παραχωρούσαν , δεν συμπεριφέρονταν  με τον πρέπον τρόπο στους κατοίκους όταν δεν ήταν βουλγαρικής καταγωγής, ή δεν είχαν προσχωρήσει στην εξαρχία, σε περίπτωση που δεν ήταν ομόθρησκοι Χριστιανοί. Τι συνέβη τότε με τους κατοίκους, που παραδόθηκαν σε νέο κατακτητή; -Αυτό είναι κατά την άποψη μου το κρίσιμο σημείο στο οποίο πρέπει να σταθούμε. Οι Έλληνες της περιοχής που δόθηκε στην Βουλγαρία με την συνθήκη του Βουκουρεστίου αναγκάστηκαν ή να αποκτήσουν βουλγαρική υπηκοότητα, πράγμα που έκαναν ελάχιστοι, ή να αποχωρήσουν σε περιοχές της ελεύθερης τότε Ελλάδος. Για το λόγο αυτό όλοι οι χριστιανοί κάτοικοι της περιοχής έφυγαν προς την Θεσσαλονίκη και προς άλλες περιοχές της ελεύθερης Ελλάδος. Στην Κομοτηνή από ότι λένε οι πηγές παρέμειναν μόνο δύο ελληνικές οικογένειες οι οποίες είχαν Αυστριακή υπηκοότητα, η μια ήταν η οικογένεια Στάλιου. Εκείνο το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό είναι ότι η συμπεριφορά των Βουλγάρων απέναντι στους Έλληνες, ήταν ακριβώς η ίδια και απέναντι στον μουσουλμανικό πληθυσμό γιατί ήθελαν να κάνουν εθνοκάθαρση, ήθελαν να εξαναγκάσουν και τους μουσουλμάνους να φύγουν προς τας ανατολάς, προς την πλευρά της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, προς την Κωνσταντινούπολη ή τη Μικρά Ασία. Αυτό, έφερε πολύ κοντά τους μουσουλμάνους των Βαλκανίων, των κρατούμενων από τη Βουλγαρία περιοχών με τους Έλληνες που κατοικούσαν στις ίδιες περιοχές των οποίων οι σχέσεις ήταν πάντα ομαλές. Πως βιώνουν οι κατακτημένες περιοχές, την ήττα της Βουλγαρίας στους πολέμους που ακολούθησαν; -Μετά την ήττα της Βουλγαρίας και την συνθήκη του Νεϊγύ, η περιοχή δόθηκε στην Ελλάδα, δόθηκε δηλαδή στην Αντάντ και συμφωνήθηκε να περιέλθει στην κυριαρχία της Ελλάδος. Μα ποιας Ελλάδας όμως; Της Ελλάδας στην οποία δεν υπήρχαν Έλληνες διότι στην περιοχή την υπό βουλγαρική κατοχή δεν είχαν αφήσει ούτε μισό Έλληνα οι Βούλγαροι. Για τον λόγο αυτό διοικητής των στρατευμάτων της Αντάντ, του τότε ΝΑΤΟ ας πούμε, έστειλε εδώ τον στρατηγό Σαρπύ με ένα σύνταγμα Γαλλικού στρατού προκειμένου να δημιουργήσει το κλίμα επαναφοράς του Ελληνικού πληθυσμού στη περιοχή, για να αναλάβει τη διοίκηση της περιοχής. Για το σκοπό αυτό ορίζεται ως βοηθός του Σαρπύ ο Χαρίσιος Βαμβακάς. Την ίδια στιγμή ένα πρόσωπο υψίστης σημασίας, ο Κωνσταντίνος Ζυμβρακάκης, τότε στρατιωτικός ακόλουθος στην Σόφια πείθει τους οκτώ βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής μουσουλμανικού θρησκεύματος από την περιοχή της δυτικής Θράκης, να στείλουν επιστολή προς το συμβούλιο των εθνών και να ζητούν την ενσωμάτωση της περιοχής στην Ελλάδα. Αυτό ήταν το καθοριστικό που γίνεται το φθινόπωρο του 1919. Αυτό έπαιξε βαρύνουσα σημασία. Από εκεί και πέρα μιλάμε για μεθοδεύσεις οι οποίες έγιναν από την Αντάντ με πρωταγωνιστή τον Χαρίσιο Βαμβακά. Πως ενήργησε η διπλωματία της εποχής; -Η διπλωματία της εποχής λειτούργησε άψογα, καρπώθηκε την σύμφωνη γνώμη και προσεταιρίστηκε τους μουσουλμάνους της Θράκης ακριβώς λόγω της κακής συμπεριφοράς των Βουλγάρων. Φτάνουμε στο 1920. Ο ελληνικός στρατός είναι στρατοπεδευμένος στον Πολύανθο και αναμένει διαταγές να προελάσει και να καταλάβει την Θράκη. Ήδη στην Κομοτηνή έχουν επιστρέψει 2.000 Έλληνες χριστιανοί, κυρίως από την Θεσσαλονίκη. Τότε ο Σαρπύ  ζητά τη δημιουργία του περίφημου Ανώτατου Συμβουλίου διασυμμαχικής Θράκης. Σ΄αυτό συμμετέχουν πέντε Έλληνες, σαφέστατα όχι κατ’ αναλογία του πληθυσμού, αλλά με την δυναμική του νικητή. Πέντε Έλληνες, πέντε Οθωμανοί, δύο Βούλγαροι, ένας Εβραίος, ένας Αρμένιος και ένας Λεβαντίνος. Έχουμε τα ονόματα πλέον στα χέρια μας. Οι Έλληνες ήταν ο Εμμανουήλ Δουλάς εκ Κάραγατς, δηλαδή απέναντι από την Αδριανούπολη και τα υπόλοιπα ονόματα Λαμνίδης, Παπαθανασίου, Στάλιος και Φορμόζης. Από τους μουσουλμάνους ήταν ο Χαφούζ Σαλήχ, ο Οσμάν Αγά, ο Νεντίμ, ο Σαλήμ και ο Τεφίκ. Βούλγαροι ήταν ο Ντούσκοφ και ο Γκεοργκίεφ, ο Αρμένιος ήταν ο Ρουπέν Κεβορκιάν, ο Εβραίος ήταν ο Καράσο και Φραγκολεβαντίνος ήταν ο Μπαντέτι, Ιταλός. Ποιος ήταν ο ρόλος αυτών των προσώπων; -Αυτοί καλούνται από τον Σαρπί να εκλέξουν πρόεδρο, πράγμα που γίνεται στις 4 Απριλίου 1920. Στην ψηφοφορία οι ψήφοι κατανέμονται ως εξής, ο Εμμανουήλ Δουλάς θέτει υποψηφιότητα και λαμβάνει τους πέντε ελληνικούς ψήφους, δύο τουρκικούς ψήφους, του Χαφούζ Σαλήχ και του Οσμάν Αγά, τον Αρμένιο ψήφο του Κεβορκιάν και ήδη έχουν γίνει οκτώ ψήφοι στους 15. Ο Καράσο απέχει, όπως και ο Μπαντέτι και ο Τούρκος υποψήφιος, ο Τεφίκ, παίρνει τους τρεις άλλους Οθωμανικούς ψήφους και τους  δύο Βουλγάρικους. Με ψήφους δηλαδή οκτώ υπέρ, πέντε κατά και δύο λευκά, εκλέγεται ο Εμμανουήλ Δουλάς πρόεδρος του συμβουλίου της διασυμμαχικής Θράκης. Ιδιότητα την οποία κρατά για ελάχιστες μέρες διότι ένα μήνα και κάτι μέρες μετά, στις 20 Μαΐου του 1920 ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στην Κομοτηνή και πλέον η διοίκηση αναλαμβάνεται από τους Έλληνες. Έτσι έχουν τα γεγονότα. Εκείνο που είναι πάρα πολύ σημαντικό δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρηθεί, γιατί κάποιες στιγμές από εθνικιστικούς κύκλους αναφέρεται ότι ο Χαφούζ Σαλήχ και ο Οσμάν Αγά πρόδωσαν τους μουσουλμάνους, τους ομοεθνείς τους, τους ομόδοξους τους κλπ, ή η πονηριά του Βαμβακά και διάφορα άλλα…. Τα πράγματα είχαν διαμορφωθεί και  εκείνο που είναι γεγονός είναι ότι οι μουσουλμάνοι ήταν κοντά με τους Έλληνες λόγω της άθλιας συμπεριφοράς των Βουλγάρων, των κατοχικών δυνάμεων και πρέπει να σημειώσουμε ότι στο βεληνεκές οι σχέσεις Ελλήνων χριστιανών και μουσουλμάνων στην περιοχή ήταν πάντα σχέσεις άριστες. Αυτό πρέπει να το λέμε προς πάσα κατεύθυνση. Εκείνο που πάντα κάνουμε είναι να αναδεικνύουμε τις ακραίες εθνικιστικές αφορμές που δίνονται.  Πορευτήκαμε μαζί και από εκεί και πέρα το θέμα μας είναι να δούμε το τι κάναμε από το 1920 μέχρι σήμερα. Να δούμε τον εαυτό μας στον καθρέπτη και να δούμε πως πορευτήκαμε ως έθνος σ’ αυτά τα χρόνια της ελληνικής ζωής της Θράκης από το 1920 μέχρι σήμερα, 92 χρόνια πως πορευτήκαμε και αν φανήκαμε αντάξιοι των προσδοκιών των προγόνων μας. Στις 28 Ιουλίου 1920 έγινε και η τυπική κατοχύρωση της δυτικής Θράκης στην Ελλάδα με την υπογραφή των Σεβρών, οπότε η Ελλάδα έφτασε μέχρι έξω από την Κωνσταντινούπολη και μετά είναι γνωστά τα γεγονότα, το 1922 είναι η καταστροφή του ελληνικού στρατού στην Μικρά Ασία που έφερε στην Κομοτηνή χιλιάδες νέους κατοίκους, πρόσφυγες από τα ελληνικά εδάφη. Δήμος Μπακιρτζάκης  xronos